Logo image
Logo image

Co to są witaminy rozpuszczalne w wodzie i w tłuszczach?

3 min.
Pokażemy Ci główną różnicę między witaminami rozpuszczalnymi w wodzie i witaminami rozpuszczalnymi w tłuszczach oraz ich wpływ na zdrowie człowieka. Poznaj je czytając ten artykuł!
Co to są witaminy rozpuszczalne w wodzie i w tłuszczach?
Ostatnia aktualizacja: 01 lutego, 2021

Poniżej przedstawiamy bliżej witaminy rozpuszczalne w wodzie i w tłuszczach, a także ich główne różnice oraz to, jaką rolę odgrywają w organizmie. W ten sposób zrozumiesz znaczenie ich codziennego spożywania. Poznasz również przyczyny i objawy ich ewentualnego deficytu.

Witaminy zalicza się do grupy mikroelementów, jeśli chodzi o składniki odżywcze. I choć występują w małych ilościach w żywności, to wcale nie znaczy, że są nieważne. Wręcz przeciwnie.

Zarówno witaminy rozpuszczalne w wodzie jak i w tłuszczach biorą udział w szeregu fizjologicznych reakcji niezbędnych do funkcjonowania organizmu człowieka.

Witaminy rozpuszczalne w wodzie

Oczywiście to te, które rozpuszczają się w wodzie. Spożywamy je codziennie w naszej diecie i znajdują się w wielu różnych produktach spożywczych.

Pełnią też różnorakie funkcje: mogą katalizować reakcje, działają antyoksydacyjnie i wpływają na metabolizm innych składników odżywczych. Są wydalane z moczem, dlatego musimy ich stale dostarczać do organizmu, aby uniknąć deficytu, który ma wpływ na zdrowie.

Some figure

Witaminy rozpuszczalne w wodzie obejmują grupę B i C.  Ta ostatnia odgrywa ogromne znaczenie w organizmie człowieka. Ma bowiem zdolność do wzmacniania odpowiedzi immunologicznej a także bierze udział w syntezie kolagenu, o czym świadczą badania opublikowane w The American Journal of Clinical Nutrition.

Organizm ludzki nie jest w stanie zapewnić sobie rezerwuaru witamin rozpuszczalnych w wodzie. Dlatego ich ciągły brak może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak szkorbut.

Na szczęście te składniki odżywcze znajdują się w wielu produktach spożywczych, zwłaszcza pochodzenia roślinnego.

Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach

Z drugiej mamy witaminy, które rozpuszczają się w tłuszczu. W odróżnieniu od poprzedniej grupy, ten rodzaj składników odżywczych posiada zdolność gromadzenia się w organizmie. Dzięki temu możemy kumulować ich rezerwy, które następnie mogą pokryć niewystarczające spożycie w określonym okresie.

Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach również odgrywają kluczową rolę w organizmie człowieka. Aktywność wielu z nich wiąże się z modulowaniem stanu zapalnego, równowagą oksydacyjną i funkcją odpornościową.

W grupie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach znajdują się A, D, E i K. Wśród nich wszystkich wyróżnia się witamina D. To właśnie ten składnik odżywczy, którego na ogół brakuje w organizmie.

Witamina ta może być syntetyzowana endogennie poprzez ekspozycję na światło słoneczne, natomiast jej spożycie w diecie jest często nieefektywne.

Some figure

Witamina D występuje w tłustych rybach, jajach i wzbogaconych produktach mlecznych. Jednak organizm nie przyswaja jej z tych produktów w sposób optymalny i pobiera tylko niewielkie ilości.

Tymczasem witamina D bierze udział w reakcjach kluczowych dla zachowania zdrowia. Należą do nich na przykład procesy metaboliczne kości, ten składnik odżywczy może bowiem zwiększać wchłanianie wapnia przez jelita.

Poza tym istnieją dowody – chociażby opublikowane w badaniu w The New England Journal of Medicine – które łączą wysoki poziom witaminy D ze zmniejszeniem ryzyka rozwoju złożonych patologii, takich jak rak.

Zróżnicowana dieta polegająca na spożywaniu witamin rozpuszczalnych w wodzie i tłuszczach

Jedną z podstawowych zasad każdej zdrowej diety powinna być różnorodność spożywanych pokarmów. Pozwala to na utrzymanie optymalnego spożycia witamin zarówno rozpuszczalnych w wodzie, jak i rozpuszczalnych w tłuszczach.

Ale nawet w tak idealnych warunkach mogą wystąpić sytuacje deficytowe ze względu na możliwy wzrost potrzeb. W takich sytuacjach w sukurs mogą przyjść suplementy witaminowe mające na celu zaspokojenie potrzeb żywieniowych organizmu.

Ponadto zaleca się częstą ekspozycję na światło słoneczne, aby uniknąć niedoboru witaminy D, który wiąże się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju złożonych patologii. Natomiast, jeśli potrzebujesz suplementu z tym składnikiem odżywczym w swojej diecie, najlepiej Skontaktuj się z lekarzem.

Witaminy wszelkiego rodzaju to niezbędne składniki odżywcze

Jak widzieliście, witaminy rozpuszczalne w wodzie, jak i te rozpuszczalne w tłuszczach zaliczają się do niezbędnych składników odżywczych. Potrzebujemy ich, aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie organizmu.

Choć wykorzystują różne media, w którym są rozpuszczane i transportowane, wszystkie są jednakowo niezbędne.

Organizm człowieka ma jednak ograniczoną zdolność do magazynowania witamin. Tylko witaminy rozpuszczalne w tłuszczach mogą się gromadzić w rezerwy w naszym ciele. Z tego powodu przez pewien czas możemy  sobie radzić sobie z ewentualnym brakiem tych witamin w diecie.

Aby zapewnić spełnienie minimalnych wymagań, konieczne jest regularne stosowanie zróżnicowanej diety, w której znajdą się pokarmy ze wszystkich grup. Jednak nawet w takiej sytuacji może być konieczna okresowa suplementacja niektórymi z tych składników odżywczych, aby pokryć zwiększone zapotrzebowanie.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Shaw G., Lee Barthel A., Ross ML, Wang B., et al., vitamin C enriched gelatin supplementation before intermittent activity augments collagen synthesis. Am J Clin Nutr, 2017. 105 (1): 136-143.
  • Manson JE., Cook NR., Lee IM., Christen W., et al., Vitamin D supplements and prevention of cancer and cardiovascular disease. N Engl J Med, 2019. 380 (1): 33-44.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.