Ogórki: co powinnaś wiedzieć o tych cudownych warzywach

Czy kiedykolwiek zastanawiałaś się, skąd biorą się ogórki? Jeśli jesteś tego ciekawa, przeczytaj nasz artykuł i poznaj ich historię oraz wartości odżywcze.

Ogórki, z łaciny cacumis sativus, to owoce rosnące na pnączach, należące do rodziny Cucurbitaceae. Znajduje się w niej łączenie około 850 gatunków. Praktycznie wszystkie z nich rosną na pnączach, a ich owoce mają podłużny kształt i twardawą skórkę.

Historia ogórków

Istnieją różne teorie odnośnie pochodzenia ogórków. Ludzie na całym świecie spożywają je od tylu setek lat, że to, z jakiego kraju pochodzą, nie ma zbyt wielkiego znaczenia. Naukowcy uważają jednak, że dziki ogórek, gatunek, który dziś już wygasł, wywodzi się z południowych, tropikalnych obszarów Afryki.

Pierwsze zapisy o ogórkach pochodzą z Mezopotamii oraz, praktycznie w tym samym okresie, z Egiptu. Wiemy to dzięki archeologowi Jeanowi Bottéro, który zebrał i opublikował starożytne przepisy. Najstarszy manuskrypt, w którym wspomniane są ogórki, pochodzi z początków 2000 p.n.e.

Istnieją jeszcze inne dowody na to, że ogórki istniały w Egipcie – i to nawet 3000 lat temu, w czasach faraonów. Zarówno Koran, jak i Stary Testament opisują, jak Żydzi, którzy podążali za Mojżeszem, tęsknili za pokarmami, które spożywali kiedyś w Egipcie – między innymi za ogórkami.

W 1000 p.n.e. ogórki były uprawiane w całym basenie Morza Śródziemnego, aż po Grecję i Rzym. Pliniusz odnotował, że zawsze znajdowały się w jadłospisie cesarza Tyberiusza.

Rzymianie używali ogórków w celach leczniczych, a podczas swoich podbojów rozpowszechnili je w całej Europie i w Chinach. Za pojawienie się ogórków w Europie należy podziękować Rzymianom, zaś w Amerykach – Hiszpanom.

Ogórki w dzisiejszych czasach

Obecnie ogórki uprawia się w każdym zakamarku Europy i Ameryki Północnej. Jeśli chodzi o  popularność, to stanowią czwarty z najczęściej uprawianych pokarmów, plasując się za pomidorami, kapustą i cebulą.

Ludzie spożywają ogórki pod wieloma postaciami, na przykład w sałatkach i w formie pikli. W Chinach je się ich ponad 23 miliony ton rocznie. Kolejne kraje, w których ogórki są niezwykle popularne, to Turcja, Iran i Stany Zjednoczone. Chociaż Hiszpania znajduje się w pierwszej dziesiątce największych producentów ogórków na świecie, to jej ludność spożywa mniej niż 500.000 ton rocznie.

W 2011 r. pojawiło się wiele przypadków zespołu hemolityczno-mocznicowego, wywoływanego przez szczep bakterii Escherichia coli wytwarzających toksynę Shiga. W Niemczech odnotowano ponad tysiąc przypadków zachorowań, a życie straciły przynajmniej 32 osoby.

Ta epidemia wywołała kryzys dietetyczny, nazwany błędnie “kryzysem ogórkowym”. Władze Niemiec na samym początku za źródło E. coli uznały hiszpańskie ogórki.

Jednak po testach przeprowadzonych przez Komisję Europejską okazało się, że na ogórkach nie było żadnych śladów zakażenia. Ale opinia publiczna jeszcze przed ogłoszeniem wyników badań zdążyła odwrócić się od ogórków pochodzących z Almerii, Malagi i Granady. Koniec końców okazało się, że winowajcą był seler.

Zmutowany szczep bakterii E. coli, który rozpoczął kryzys ogórkowy w Europie, pojawił się w Japonii latem 2012 r. Zamiast ogórka winę ponosiła kiszona solą kapusta, popularny dodatek do posiłków w całym kraju.

Rodzaje ogórków

Chociaż dzięki możliwości uprawy w szklarniach ogórki są dostępne przez cały rok, to zazwyczaj są kojarzone z pokarmem jedzonym w lato. Ich naturalny okres wegetacji zaczyna się w czerwcu i kończy we wrześniu.

Warzywa można zbierać, gdy mają jednolity zielony kolor i są jędrne, a przy tym łatwo odłamują się od gałęzi. Nie powinno się ich zostawiać na krzaku aż staną się żółte.

Rozmiar, kształt i skórka zależą od rodzaju ogórka:

• Ogórek do kiszenia: ogórki do kiszenia są mniejsze, mają maksymalnie 15 centymetrów długości i ważą średnio 125 gramów. Mają zieloną skórkę z białymi lub żółtymi paskami. Je się je na surowo lub kiszone.
• Ogórek sałatkowy: ogórki sałatkowe mają od 20 do 25 centymetrów długości. Istnieją dwa rodzaje ogórków sałatkowych: o gładkiej skórce lub z wybrzuszeniami.
• Ogórek angielski: ta odmiana dorasta do 25 centymetrów i ma gładką skórkę z wgłębieniami.

Ogórki można również dzielić ze względu na sposób spożywania: na surowo i piklowane. Dzielimy je również ze względu na sposób uprawy na szklarniowe lub gruntowe.

Wartości odżywcze

Jeśli chodzi o wartości odżywcze, to ogórki posiadają wyjątkowo wysoką zawartość wody, która stanowi prawie 97 procent ich składu. W 100 gramach ogórków znajduje się tylko 14 kalorii. Poza tym stanowią doskonałe źródło wapnia, fosforu i potasu.

W ogórkach znajdziesz również wysoce skoncentrowaną dawkę witaminy C. Inne witaminy są obecne w tych warzywach w tak niewielkich ilościach, że nie mają zbyt wielkie znaczenia.

Ogórki można z łatwością włączyć do diety. Spożywaj je na surowo dodając do sałatki albo dorzucaj je do zup na zimno lub w temperaturze pokojowej. A jak Ty lubisz jeść ogórki?