Stymulacja mózgu w sporcie: nowy doping?

Termin “doping” kojarzymy zazwyczaj ze sportem, a dokładniej z największymi gwizdami sportu. Ale w jaki sposób wiąże się z nim stymulacja mózgu w sporcie? Na czym właściwie polega ten współczesny trend?

Czy mózg może stanowić nowy cel dopingu? Stymulacja mózgu w sporcie uzyskiwana poprzez stosowanie odpowiednich technik może stanowić nowy sposób na zmniejszenie zmęczenia oraz maksymalizację koncentracji podczas uprawiania sportu.

Lata temu stymulacja mózgu była uznawana za podobną do stymulacji lekami. Jednak w dzisiejszych czasach medycyna w tym zakresie zrobiła krok naprzód.

Obecnie, kiedy mówimy o dopingu mózgu, mamy na myśli elektroniczną stymulację mózgu. Jednak biorąc pod uwagę prędkość, z jaką rozwija się nauka, pewnego dnia może to oznaczać nawet implanty mózgu.

Na czym polega doping mózgu?

Doping mózgu to technika stymulacji neuronalnej, która może zwiększać siłę mięśni, zmniejszać zmęczenie oraz zoptymalizować koncentrację podczas treningów i zawodów.

Przenosząc to stwierdzenie do świata sportu należy zauważyć, że wiele osób postrzega stymulację mózgu jako wartościową technikę, która może na przykład pomóc osobom biorącym udział w wyścigach reagować szybciej na dźwięk pistoletu ogłaszającego strat.

Poza tym stymulacja mózgu poprawia również umiejętność uczenia się, co odgrywa kluczową rolę w wielu sportach.

Ale czy sportowcy mogą stosować doping stymulując swoje mózgi?

To wcale nie jest nowe pytanie. Kilku badaczy, na przykład Nick J. Davis, zastanawiało się nad ewentualnym wykorzystaniem przezczaszkowej stymulacji prądem (tDCS) jako sposobu na doping w sporcie.

Ta technika stymulacji mózgu polega na używaniu baterii, która jest połączona z nakładkami przytkniętymi do głowy użytkownika.

Chociaż taka forma stymulacji okazała się podwójnie zwiększać umiejętność uczenia się, ma także kilka negatywnych skutków ubocznych.

Okazało się, że stymulacja zwiększa jedynie umiejętność uczenia się w tym obszarze mózgu, do którego były przytknięte nakładki. W wyniku tej stymulacji umiejętność uczenia się innych obszarów mózgu spada.

Oprócz koncentrowania się na tym, co robi stymulacja, warto również rozważyć fakt, że taka technika jest powszechnie dostępna dla wielu osób.

Praktycznie każdy może kupić w Internecie zestawy do stymulacji, a nawet stworzyć je samodzielnie. Jednak należy podkreślić, że korzystanie z nich bez nadzoru medycznego jest niezwykle niebezpieczne.

Stymulacja mózgu w sporcie

Jak już wspomnieliśmy wcześniej, stymulacja przyczaszkowa zapewnia spore korzyści w sporcie. W tej technice można wykorzystywać stymulację korową, aby wywołać zatrzymanie lub aktywację w zależności od kierunku prądu (anodowy lub katodowy).

Taki proces wywiera wpływ na aktywację współczulną oraz przywspółczulną, jak również na nastrój. Wszystkie te czynniki odgrywają znaczącą rolę w odczuwaniu zmęczenia, jednego z najważniejszych czynników w uprawianiu sportu.

Stymulacja mózgu w walce ze zmęczeniem

Zmęczenie to wieloczynnikowa zmienna, ale tradycyjnie badania koncentrowały się głównie na komponentach peryferyjnych (nerowowo-mięśniowych, metabolicznych, oddechowych, krążeniowych, itp.).

Jednak w ostatnich latach coraz więcej naukowców zaczęło interesować się niezwykle ważną rolą, jaką komponenty ośrodkowe odgrywają w kontrolowaniu zmęczenia.

Obecnie niektóre badania sugerują, że zmęczenie ośrodkowe stanowi kluczowy czynnik w ćwiczeniu aż do zaznania wyczerpania lub w ćwiczeniach progresywnych.

Aby zrozumieć i udowodnić jego znaczenie, nad zmęczeniem ośrodkowym pochylili się tacy słynni badacze, jak Okano. Przeprowadzając swój eksperyment, Okano podzielił uczestników badań na dwie grupy.

W pierwszej z nich na 20 minut przed rozpoczęciem treningu wytrzymałościowego na rowerku stacjonarnym zastosowano stymulację. Z kolei druga grupa ćwiczyła bez jakiejkolwiek stymulacji.

Rezultaty były niesamowite: grupa, w której zastosowano stymulację mózgu, była w stanie bardziej rozwinąć swój potencjał i kontynuowała ćwiczenia dłużej, aż do osiągnięcia całkowitego wycieńczenia.

Co więcej, jej uczestnicy uznali nawet trening za mniej wymagający niż osoby z drugiej grupy.

Podsumowanie

Póki co metody stymulacji mózgu nie dają jeszcze trwałych efektów, które można byłoby uznać za doping. Jednak w najbliższych latach z pewnością zaobserwujemy postępy w tym obszarze.

Czy dopingowanie mózgu pomoże kiedyś jakiemuś kolarzowi zdobyć pierwsze miejsce w Tour de France? Czy poprawi refleksy bramkarzy? Świat sportu z pewnością będzie pilnie śledził rozwój stymulacji mózgu i zastanawiał się, co może dla niego oznaczać.