Komunikacja w sporcie - dlaczego jest ważna?
Komunikacja w sporcie ma ogromne znaczenie dla udanej gry. Zobacz, w jaki sposób komunikacja może poprawić efektywność zespołu.
Komunikacja w sporcie nie zawsze jest priorytetem, gdy mówimy o metodologii sportowej. Jednak zespół potrafiący się dobrze komunikować zwykle odnosi większe sukcesy niż zespoły, które nie potrafią się “dogadać” w swojej grupie. Co jednak oznacza dobra komunikacja? Jak to ją osiągnąć?
Po pierwsze, można wytłumaczyć ten termin jako sposób na kontakt i interakcję ze sportem przekraczającym granice. Umiejętność komunikowania się za pomocą mowy i innych kanałów stanowiła podstawę naszego społeczeństwa.
Jak zapewne już wiesz, komunikacja umożliwia rozwój, współpracę i dobrą koordynację zespołu. Doskonałym przykładem tego jest przypowieść o Wieży Babel – kiedy ludzie nie potrafią wystarczająco dobrze się komunikować, nie mogą osiągnąć swoich celów.
Komunikacja w sporcie
Sport jako dzieło człowieka nie wyłamuje się z potrzeby komunikacji. Aby zrozumieć zasady, pracować w zespole lub wchodzić w interakcje z rywalami i publicznością, zarówno w mowie, za pomocą znaków, jak i gestów, komunikacja jest wręcz niezbędna. Świetnie możemy to zobaczyć:
- Na treningach: praca z trenerami i personelem trenerskim wymaga doskonałej komunikacji. Trenera uważa się dobrego wtedy, gdy jego podopieczni potrafią w pełni zrozumieć podawane przez niego wskazówki.
- Podczas gry: głównie wśród rówieśników sportowcy muszą się bardzo dobrze rozumieć na boisku. Niezbędne jest także rozumienie się “bez słów”. Zawodnicy muszą wiedzieć, jakie działania kolega z zespołu podejmie przez spojrzenie, gest lub grymas, nawet z dystansu.
Czym jest komunikacja?
Czym jest komunikacja w sporcie i nie tylko?
Komunikacja jest osiągana, gdy nadawca wysyła wiadomość do odbiorcy za pośrednictwem kanału. Kanały komunikacji mogą być językowe lub paralingwistyczne. Istnieje jednak wiele powodów, przez które komunikacja może przestać być jasna, zwięzła i bezpośrednia.
W sporcie te zakłócenia są szczególnie istotne i niezwykle ważne jest, aby sportowcy nabyli umiejętność ich przezwyciężenia. Wśród głównych interferencji możemy wyróżnić:
- Środowiska nasycone hałasem: miejsca, w których zwykle odbywają się imprezy czy zajęcia sportowe, mają wysoki poziom hałasu powodowany na przykład przez fanów lub inne ćwiczące grupy, co może utrudniać komunikację między uczestnikami.
- Obecność rywali: wiadomości muszą być wielokrotnie szyfrowane, co osiąga się, gdy członkowie zespołu bardzo dobrze się rozumieją.
- Wiele ról: w zespole może być wielu uczestników, czyli też wiele ról. Jeśli komunikacja nie jest dobrze zorganizowana, może to stanowić problem.
Komunikacja asertywna: podstawa w sporcie
Na poziomie psychologicznym komunikacja jest jedynym sposobem na zmotywowanie członków zespołu do prawidłowego wykonywania swoich obowiązków.
Pionowa i przejrzysta struktura komunikacji stworzona przez trenerów mogłaby ustawić strukturę komunikacji, ale nie musi to wcale oznaczać, że komunikacja jest skuteczna. Dwukierunkowość jest kluczem do udanej komunikacji.
Komunikację asertywną można uzyskać, gdy sportowiec, oprócz otrzymywania strategicznych poleceń, jest częścią procesu, w którym podejmowane są te decyzje. Kiedy sportowiec czuje się częścią projektu, oznacza to dla niego, że ma głos w zespole.
Sportowiec musi być ceniony za coś więcej niż tylko jego umiejętności sportowe. Dlatego im większy ma udział w procesie komunikacji, tym lepsze będą jego osobiste interakcje i w efekcie wydajność zespołu.
Rola trenera
Trenerzy, oprócz tego, że są punktem odniesienia, ustalają podstawowe zasady procesu komunikacji zespołu. Wówczas osiągnięcie asertywnej komunikacji będzie zależeć głównie od stylu komunikacji trenera. Jeśli jesteś trenerem, możesz pamiętać o kilku wskazówkach:
- Bądź jasny i zwięzły: nie musisz pozostawiać aspektów związanych z grą otwartych na interpretację. Zawsze należy starać się jasno wyrażać pomysły i sposób ich przekazywania.
- Bądź bezpośredni: komunikacja za pośrednictwem stron trzecich nie jest najbardziej asertywnym sposobem komunikacji. Zwykle generuje efekt “głuchego telefonu”.
- Wykorzystaj kilka zasobów: komunikacja nie zawsze jest mówiona; trener musi gestykulować, pisać, rysować i wykorzystywać wszelkie dostępne środki, aby przekazywać swoje pomysły.
- Zezwalaj na włączenie się zawodników: trener musi sprawić, by sportowcy poczuli się słyszani, bez zbytniego ingerowania w ich pomysły na grę. Następnie, jeśli jesteś trenerem, musisz nawiązać dwukierunkową komunikację, w której informacje zwrotne są narzędziem, za pomocą którego odbierasz potrzeby i emocje swoich podopiecznych.
- Bądź przekonujący: bycie charyzmatycznym zależy od asertywnej komunikacji. Jeśli sportowcy ufają swojemu trenerowi, łatwiej będzie ich przekonać, że mogą osiągnąć swoje cele.
Informacje zwrotne: kolejny klucz do efektywnej komunikacji w sporcie
Gdy wiadomość umiera zaraz po dotarciu do odbiorcy bez możliwości otrzymania odpowiedzi, występuje problem z komunikacją. W tej chwili informacje zwrotne są podstawą udanej komunikacji w sporcie.
Można powiedzieć, że informacje zwrotne to urządzenie, za pomocą którego członkowie zespołu na dowolnym poziomie mogą otrzymać ocenę wydajności, a także ją wydać. Dotyczy to zarówno sportowców, jak i trenerów.
Kiedy widzimy oczywisty konflikt między sportowcami z tej samej drużyny lub z ich trenerami, oznacza to, że nie zastosowano odpowiednich środków do rozwiązania problemu. Stąd znaczenie korzystania z asertywnych mechanizmów komunikacji.
Oznacza to, że wszyscy członkowie zespołu mogą wyrażać swoje poglądy i rozwiązywać konflikty w odpowiednich środowiskach.
Dla wielu osób komunikacja nie wydaje się niezbędnym dodatkiem na boisku sportowym. Jednak wszystkie te aspkty związane z komunikacją w sporcie będą bezpośrednio odzwierciedlone w wynikach zespołu. Zawsze warto je wziąć pod uwagę i spróbować je zastosować!
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Aicart, L. M., Fernández, I. C., López-Walle, J., & Solá, I. B. (2017). Controlling coach style, basic psychological need thwarting and ill-being in soccer players. Revista de Psicologia del Deporte, 26(4), 119-124.
- García-Angulo, A., García-Angulo, F. J., Torres-Luque, G., & Ortega-Toro, E. (2019). Applying the new teaching methodologies in youth football players: Toward a healthier sport. Frontiers in Physiology, 10(FEB). https://doi.org/10.3389/fphys.2019.00121
- Torrado, J., Arce, C., Vales-Vázquez, Á., Areces, A., Iglesias, G., Valle, I., & Patiño, G. (2017). Relationship between Leadership among Peers and Burnout in Sports Teams. The Spanish Journal of Psychology, 20, E21. https://doi.org/10.1017/sjp.2017.18
Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.