Starzenie się i zmiany w organizmie u sportowców

Starzenie się i zmiany w organizmie u osób aktywnych fizycznie
Starzenie się i zmiany w organizmie u sportowców

Ostatnia aktualizacja: 17 maja, 2020

Starzenie się przynosi kilka zmian. Oczywiście to, w jaki sposób i jak szybko będzie postępować proces starzenia, zależy od każdej osoby. Oto, co powinieneś wiedzieć.

Zmiany związane z procesami starzenia się u każdego przebiegają w sposób indywidualny. Niemniej jednak istnieją pewne ogólne wytyczne, o których starsi sportowcy powinni wiedzieć.

Ważne jest, aby zrozumieć, jak Twoje ciało zmienia się z czasem. To z kolei pozwoli Ci dostosować swoje codzienne życie do tych nowych potrzeb. Oczywiście dzięki innowacjom medycznym i technologicznym starzenie się w XXI wieku jest stosunkowo łatwe.

Jeśli będziesz prowadzić zdrowy tryb życia, będziesz mógł do późnej starości cieszy się sprawnością.

Starzenie się a zmiany w kompozycji ciała

Główną zmianą związaną ze starzeniem się wszystkich żywych istot jest kompozycja ciała. W miarę starzenia się zmienia się proporcja mięśni i tłuszczów. Niestety, wraz z wiekiem zwiększa się masa tłuszczu i poziom tłuszczu trzewnego, a maleje beztłuszczowa masa mięśniowa.

Oprócz utraty masy mięśniowej istnieją inne zjawiska, o których starsi sportowcy powinni pamiętać:

Sarkopenia

Według słownika Merriam-Webster sarkopenia to: Zmniejszenie masy mięśni szkieletowych z powodu starzenia się.

Jako taki jest to naturalny proces. Z tego powodu wraz z wiekiem prawdopodobnie stracisz masę mięśniową, siłę i sprawność. Może to mieć negatywny wpływ na ogólną jakość życia! Jeśli nic z tym nie zrobisz, sarkopenia może prowadzić do zmniejszenia ruchomości, zwiększyć ryzyko upadków i zmienić tempo metabolizmu.

Oczywiście, sarkopenia przyspiesza, jeśli zmniejszysz aktywność fizyczną. Niemniej jednak nawet aktywni, ale starsi sportowcy mogą wykazywać jej oznaki. Oznacza to, że prawdopodobnie jest to czynnik genetyczny niezwiązany z poziomem aktywności.

Aktualnie lekarze nie mają jednolitej metody wykrywania lub diagnozowania sarkopenii. Tak więc nie ma określonej ilości masy mięśniowej, która pozwala na postawienie diagnozy. Oczywiście każda utrata mięśni jest niekorzystna! Kiedy tracisz mięśnie, tracisz także siłę i mobilność.

Niemniej jednak w czwartej dekadzie życia lekarze mogą wykryć oznaki sarkopenii. Następnie proces przyspiesza zazwyczaj po ukończeniu 75 lat.

Sarkopenia i siedzący tryb życia

Sarkopenia może się również zdarzyć wśród osób młodszych, zwłaszcza wśród osób otyłych. W ich przypadku nadmierna tkanka tłuszczowa może powodować utratę beztłuszczowej masy mięśniowej. Zatem nadwaga i zmniejszona masa mięśniowa przyczyniają się do zmniejszenia aktywności fizycznej, co z kolei przyspiesza sarkopenię. To błędne koło!

Siedzący tryb życia może prowadzić do tak zwanego zespołu śmierci siedzącej. Jest to nagromadzenie problemów zdrowotnych, które stanowią zagrożenie dla życia i są związane z siedzącym trybem życia.

para seniorów trenująca snowshoeing - starzenie się

Czym więc jest siedzący tryb życia? Krótko mówiąc, o siedzącym stylu życia mówi się wtedy, gdy spalasz mniej niż 200 kalorii dziennie z powodu aktywności fizycznej. Ma to wiele konsekwencji: wyższe ryzyko chorób układu krążenia, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, dyslipidemii, otyłości, a nawet śmierci.

Starzenie się wpływa również na smak i zapach

Osoby starsze często stają się wybredne przy stole. Wynika to z tego, że nasze zmysły stają się przytępione, a jeśli jedzenie nie smakuje tak dobrze jak wcześniej, łatwiej jest nie jeść wystarczająco dużo.

Oczywiście straty sensoryczne dotykają ludzi w różnym stopniu, w różnym tempie i w różnym wieku. Genetyka, środowisko i styl życia są również zaangażowane w niszczenie zdolności sensorycznych.

Zatem zmiany w zakresie smaku, węchu i dotyku, które są związane z wiekiem, mogą prowadzić do utraty apetytu, nieodpowiednich wyborów żywieniowych i niskiego spożycia składników odżywczych.

Ponieważ progi smaku i zapachu są wysokie, osoby starsze mogą ulec pokusie spożywania potraw bardzo mocno przyprawionych, szczególnie ze zbyt dużą ilością soli, co może mieć negatywny wpływ na zdrowie wielu osób starszych.

Chociaż niektóre zmiany są związane ze starzeniem się, wiele zmian w postrzeganiu sensorycznym wynika z przyjmowania leków. Smak i zapach stymulują procesy metaboliczne, takie jak wydzielanie śliny, kwasu żołądkowego lub soków trzustkowych i zwiększają poziom insuliny w osoczu. Dlatego niższa stymulacja sensoryczna może również zaburzać takie mechanizmy.

Z drugiej strony często występują problemy z jamą ustną. Oczywiście zła higiena jamy ustnej zagraża diecie i żywieniu. Utrata zębów, stosowanie protez i kserostomia – zespół suchości w jamie ustnej – mogą prowadzić do trudności w żuciu i połykaniu.

Dlatego osoby starsze z problemami jamy ustnej często wybierają miękkie i łatwe do żucia pokarmy. Ponadto unikają pewnych bogatszych pod względem odżywczym opcji, takich jak produkty pełnoziarniste, świeże owoce, warzywa i mięso.

Starzenie się i zaburzenia żołądkowo-jelitowe

Oczywiście zmiany żołądkowo-jelitowe mogą negatywnie wpływać na spożycie składników odżywczych przez daną osobę. Jest to szczególnie częste wśród osób starszych, których narządy również zaczynają się starzeć.

Na przykład wiele osób starszych ma dysfagię. Ta dysfunkcja oznacza trudności z połykaniem. Z kolei jest to zwykle związane z chorobami neurologicznymi i starzeniem się. Dysfagia zwiększa ryzyko aspiracyjnego zapalenia płuc, infekcji spowodowanej przedostaniem się płynu lub pokarmu do płuc.

Gęste płyny i zmodyfikowane produkty wzbogacone w składniki odżywcze mogą pomóc osobom z dysfagią bezpiecznie jeść. Z wiekiem często występują również inne zaburzenia żołądka. Z tego powodu osoby starsze są bardziej podatne na wrzody, zapalenie żołądka i raki żołądkowo-jelitowe.

aktywne starzenie się - aktywni seniorzy

Zapalenie błony śluzowej żołądka powoduje ból, opóźnione opróżnianie żołądka i dyskomfort. Wszystko to wpływa na biodostępność niezbędnych składników odżywczych. U osób starszych trudność w przyswajaniu wapnia i cynku zwiększy ryzyko rozwoju chorób przewlekłego niedoboru, takich jak osteoporoza.

Problemy z wchłanianiem składników pokarmowych

Oprócz zapalenia błony śluzowej żołądka osoby starsze mogą również cierpieć na achlorhydrię. Występuje ona wtedy, gdy Twój żołądek nie wytwarza wystarczającej ilości kwasu do trawienia jedzenia. Utrudnia to również wchłanianie witaminy B12, której niedobór może być niebezpieczny dla zdrowia.

Z tego powodu i chociaż organizm może magazynować B12 w wątrobie, często występują niedobory. Niedobór witaminy B12 jest trudny do zdiagnozowania, ponieważ objawy przypominają objawy choroby Alzheimera lub innych chorób przewlekłych.

Wreszcie uchyłkowatość i zaparcia są częste podczas starzenia się. Głównymi przyczynami zaparć są niewystarczające spożycie płynów, brak aktywności fizycznej i niskie spożycie błonnika wraz z dietą. Niektóre leki również powodują  zaparcia.

Krótko mówiąc, utrzymanie zdrowych nawyków i dbanie o zdrowie przez lata to najlepszy sposób na zachowanie dobrego samopoczucia pomimo starzenia się.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Sociedad Española de Geriatría y Gerontología. 2007. Guía de buena práctica clínica en Geriatría. Anciano afecto a la fractura de Cadera. Madrid: SEGG
  • Gregorio PG et al. Nutrición en el anciano. Guia Nestle. Sociendad Española de Geriatria.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.