Zespół mięśnia gruszkowatego - co to takiego?
Ucisk lub uraz nerwu kulszowego powoduje zespół mięśnia gruszkowatego, znany również jako zespół piriformis. Ból, mrowienie i drętwienie – to najgłówniejsze objawy. Dowiedz się więcej o tej dolegliwości w dzisiejszym artykule.
Co to jest zespół mięśnia gruszkowatego?
Po pierwsze musimy powiedzieć co to jest mięsień gruszkowaty: to mięsień płaski w kształcie piramidy. Jest on połączony z okolicą pośladkową, przednią powierzchnią kości krzyżowej i wycięciem kulszowym.
Nerw kulszowy jest ściśle związany z mięśniem gruszkowatym, ponieważ biegnie on wzdłuż niego.
Zespół mięśnia gruszkowatego występuje wtedy, gdy uciska on na nerw kulszowy. Jedną z głównych przyczyn zespołu mięśnia gruszkowatego jest uraz pośladka, ale może również pojawić się z powodu zmian anatomicznych mięśnia gruszkowatego, a także w wyniku urazów spowodowanych przetrenowaniem lub jego naderwaniem.
Badania potwierdziły, że zespół piriformis może wynikać z hipotrofii lub zmniejszenia objętości mięśni. Dzieje się tak, gdy dana osoba jest chora lub ćwiczy zbyt intensywnie.
Nawet ciężarowcy mogą cierpieć na zespół piriformis. Wynika to ze wzrostu objętości mięśni otaczających mięsień piriformis, co prowadzi do zwiększenia ucisku w tym obszarze.
Z kolei pewne anomalie, takie jak obecność guzów, tętniak dolnej tętnicy pośladkowej lub zmiany w nerwie kulszowym, mogą przyczyniać się do ucisku nerwu na mięsień gruszkowaty.
Zespół mięśnia gruszkowatego – objawy
Znakami ostrzegawczymi jest lekkie mrowienie lub drętwienie pośladków i górnej części tylnej uda. Następnie pojawia się ból, który promieniuje do dolnej części uda lub niższych partii nogi.
Ból może pojawić się także w górnej części stopy (części grzbietowej) lub w talii. Z tego powodu osoba cierpiąca na tę dolegliwość może chodzić utykając i pochylając się do tyłu. Noga może stać się osłabiona, niekiedy pojawia się również uczucie kłucia lub pieczenia.
Objawy zespołu piriformis można często mylić z innymi dolegliwościami związanymi z nerwem kulszowym.
Czy zespół mięśnia gruszkowatego można wyleczyć?
W wielu przypadkach diagnoza tego zespołu pojawia się po wykluczeniu innych dolegliwości. Wśród nich są między innymi: zwężenie odcinka lędźwiowego kręgosłupa, choroba dysku lędźwiowego lub problemy z miednicą, ponieważ objawy są bardzo podobne.
Często trudno jest postawić diagnozę, chociaż od niedawna stosowany jest magnetyczny rezonans jądrowy i zwykle jest on dość precyzyjny. Inną opcją może być neurografia rezonansu magnetycznego, która skanuje nerwy obwodowe w celu określenia ich ogólnego stanu.
Leczenie zespołu piriformis może obejmować odpoczynek, przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych lub rozluźniających mięśnie oraz fizjoterapię.
Wśród głównych metod terapeutycznych możemy wypróbować pasywne ćwiczenia kinezyterapeutyczne, aktywne rozciąganie mięśni i relaksację post-izometryczną. Pacjentom zaleca się również pływanie lub zaangażowanie w terapie wodne w celu złagodzenia dolegliwości.
Inne sposoby leczenia
Oprócz metod wymienionych powyżej, istnieje kilka ćwiczeń, które można wykonać w domu. Należą do nich rozciąganie uda i pośladków przed wstaniem z łóżka. Pomocne mogą okazać się również masaże wykonywane przez profesjonalistę.
Jeżeli ból jest bardzo dotkliwy, ułóż się na plecach na łóżku i umieść piłkę tenisową lub ping pongową pod plecami tam, gdzie czujesz ból. Następnie użyj ciężaru ciała by poruszać piłką do przodu i do tyłu oraz na boki.
Kolejnym sposobem na złagodzenie bólu jest zastosowanie butelki z ciepłą wodą lub przyjmowanie leków przeciwbólowych.
W cięższych przypadkach lekarz może zalecić zastrzyki z toksyny botulinowej lub kortykosteroidy, aby zmniejszyć skurcze mięśni w tym obszarze. Jeżeli żadne z powyższych rozwiązań nie zadziała, być może w ostateczności konieczna będzie interwencja chirurgiczna.
Zespół mięśnia gruszkowatego występuje częściej niż nam się wydaje; a ponieważ ma on wpływ na nerw kulszowy, nie możemy go lekceważyć. Jeżeli czujesz ból, mrowienie lub drętwienie nóg, ud lub pośladków, skonsultuj się z lekarzem.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Gutiérrez Mendoza, I., López Almejo, L., Clifton Correa, J. F., & Navarro Becerra, E. (2014). Síndrome del piramidal (piriforme). Medigraphic.
- Mendoza, I., Almejo, L., Correa, J., & Becerra, E. (2014). Síndrome del piramidal. Orthotips, 10(2), 85–92. https://doi.org/10.1016/j.jembe.2017.02.007