Ciepło czy zimno: co stosować do leczenia urazów?

Ciepło czy zimno: co stosować do leczenia urazów?

Ostatnia aktualizacja: 26 kwietnia, 2020

Wiele osób zastanawia się, co pomoże im bardziej po doznaniu urazu: ciepło czy zimno? W jaki sposób oddziałują one na nasz organizm?

Przykładanie ciepłych lub zimnych okładów na kontuzjowany lub zmęczony obszar ciała to jedno z kluczowych działań. Płynącymi z niego korzyściami mogą cieszyć się na co dzień zarówno sportowcy, jak i pacjenci. Przyjrzyjmy się im sposobom działania, aby dowiedzieć się, co sprawdzi się lepiej w danym przypadku: ciepło czy zimno?

Mechanizm stosowania zimna

Jak zapewne podejrzewasz, zimno ma właściwości lecznicze, ponieważ obniża temperaturę danego obszaru. Ten spadek prowadzi do skurczenia się naczyń krwionośnych i zmniejszenia ilości krwi obecnej w tym miejscu.

Oprócz tego zimno może spowalniać metabolizm oraz pobudzanie wrażliwych nerwów. Może także wywierać inne działanie na różne elementy układu nerwowego, takie jak zwiększona wrażliwość w danym obszarze. Może zwiększać lub zmniejszać prędkość skurczy, w zależności od tego, czy przyłożysz je na mięśnie powierzchniowe lub głębokie.

Musisz również pamiętać, że podczas stosowania zimna pojawia się efekt odbicia. Organizm będzie zwiększał krążenie krwi w schłodzonym obszarze, gdy bodziec zniknie. Czyni to, aby zapobiec uszkodzeniu tkanek oraz upewnić się, że do danego miejsca dotrze wystarczająco dużo krwi.

W jaki sposób ciepło wpływa na organizm?

Z kolei ciepło przede wszystkim rozszerza naczynia  krwionośne. Zwiększanie temperatury ciała prowadzi do przyspieszenia krążenia krwi w danym miejscu. Tym samym zwiększa się również liczba wszystkich składników krwi, które pomagają naprawić uszkodzenia tkanek. Poza tym rozszerzanie naczyń krwionośnych pomaga zmniejszyć ciśnienie krwi.

Stosowanie ciepła przez dłuższy czas prowadzi również do rozluźnienia obszaru. Dzięki temu pojawia się działanie przeciwskurczowe oraz zmniejszenie wrażliwości.

Leczenie promieniami podczerwieni

Oprócz tego powinnaś pamiętać, że w zależności od czasu trwania sesji oraz wykorzystywanej temperatury, ciepło może również podnosić tętno, aby do kontuzjowanego obszaru dotarło więcej krwi.

W ekstremalnych przypadkach może to prowadzić do częstoskurczu serca. Z tego powodu dużą ostrożność podczas stosowania tej metody powinny zachować przede wszystkim osoby z chorobami serca.

Ciepło czy zimno?

W takie razie co jest bardziej pomocne w danej sytuacji: ciepło czy zimno? Kiedy należy je stosować? Ogólnie rzecz biorąc, zimno jest przydatne w przypadku ostrych procesów, zaś ciepło lepiej jest wybrać podczas schorzeń przewlekłych.

Oznacza to, że jeżeli dopiero co doznałaś uraz, przyłożenie zimna nie dopuści do zwiększenia przepływu krwi i pomoże Twojemu organizmowi zareagować o odpowiedni, nieprzesadzony sposób. Poza tym zmniejszy opuchliznę wywołaną naderwaniem tkanek oraz pomoże Ci lepiej znosić ból.

Co więcej, zastosowanie zimna tuż po zakończeniu intensywnego treningu, zwłaszcza w obszarze mięśni, które opracowywałaś, pomoże Ci uniknąć skutków ubocznych i ograniczy uszkodzenia mięśni.

Z kolei ciepło będzie doskonałym sprzymierzeńcem w długotrwałych procesach. Warto przyłożyć ciepły okład po 24 godzinach po wystąpieniu pierwszych objawów bólu mięśni.

Jak już wyjaśniliśmy powyżej, kiedy uda Ci się opanować pierwszy stan zapalny, zwiększone krążenie krwi może umożliwić dostarczanie większych ilości składników krwi, które wspomagają leczenie uszkodzonych tkanek. Poza tym jego działanie przeciwskurczowe zmniejszy skurcze mięśni i pomoże pozbyć się nagromadzonego napięcia.

Sposoby stosowania ciepła i zimna

W przypadku zimna można wykorzystać następujące sposoby aplikacji:

  • Kostki lodu: w takim przypadku powinnaś zawsze zawijać je w ręcznik, ściereczkę lub inny podobny materiał, ponieważ nie powinny stykać się bezpośrednio ze skórą.
  • Zimne kompresy: są dostępne w różnych wymiarach. Możesz je schłodzić i przyłożyć na wybrany obszar ciała. Poza tym możesz korzystać również z zimnych ręczników lub kompresów.
  • Chłodzące maści lub spraye: zapewniają szybki, ale chwilowy skutek.
  • Kriomasaże: polegają na masowaniu dotkniętego obszaru kilkoma kostkami lodu zawiniętymi w ręcznik zamiast zwykłego przykładania lodu i czekania, aż zrobi swoje.
Kobieta przykładająca kompres na ramię: stosować ciepło czy zimno?

Aby zastosować ciepło, możesz wykorzystać następujące sposoby:

  • Termofor: w celu wykonania okładów możesz użyć klasycznego termoforu, który znajduje się w każdym domu. Możesz wrzucić go do mikrofalówki, jeśli Twój model na to pozwala, i przyłożyć go na bolący obszar.
  • Zanurzanie się: zanurzanie dotkniętego obszaru w gorącej wodzie pomoże ciepłu wniknąć głębiej w Twoje ciało.
  • Promieniowanie podczerwone: jeżeli udasz się do fizjoterapeuty, może zastosować terapię ciepłem z wykorzystaniem podczerwieni.
  • Maści lub spraye: podobnie jak w przypadku terapii zimnem, tak i tu możemy kupić maści lub spraye, które mają natychmiastowe działanie.

Warto również wspomnieć o możliwości alternatywnego zastosowania masaży. Gdy ktoś Cię masuje, temperatura Twojego ciała wzrasta. Im większy nacisk podczas masażu, tym wyższa temperatura.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Effect of heat stress on muscle energy metabolism during exercise. Febbraio M., Snow R., Stathis C., Hargreaves M., Carey M. Journal of Applied Physiology. Volume 77, Issue 6 (1994)
  • Lesiones musculares en el deporte. Jiménez F. Revista Internacional de Ciencias del Deporte. Volumen 2, Número 3 (2006)
  • Lesiones musculares en el mundo del deporte. Cardero M. Revista de Ciencias del Deporte, 4 (1), 13 – 19.  (2008)

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.